Tarih kaynakları 6. yüzyılda Uygurları, Göktürklere benzer teşkilatlı, binici ve okuç bir kavim olarak tarif eder. Uygurlar, 630’lu yıllardan 745 yılına kadar Göktürklerle mücadele eder. Mücadelesinde Çin’in de desteğini alarak 745 yılında Moğolistan’daki Göktürk devletine son verir ve bozkırların yeni hakimi olur. 840 yılında Kırgızlarla savaşırlar ve fazla direnmeden güneye (Doğu Türkistan) doğru çekilirler. Bu arada Budizm’in etkisi ile savaşçılık özellikleri de zayıflar. 400 yıl bu bölgede kalan Uygurlar, budist geleneklere dayalı eserler verirler. 11. yüzyılda İslamiyet’i kabul ederler, 13. yüzyılda Moğol işgaliyle karşılaşırlar. 18. yüzyıldan itibaren Çin işgaliyle karşılaşırlar ve günümüzde Çin’e bağlı özerk bir bölgede varlığını devam ettirirler.
A.Von Gabain Uygurcayı çeşitli lehçelere ayırır. Uygur lehçelerinden en önemlileri olarak y lehçesi ve n lehçesi olarak görülür.
Y Lehçesi Uygurca yazıtların, eski kitabelerin dili olarak bilinmektedir.
N Lehçesi ise Göktürk Abidelerinin dili olarak karşımıza çıkmaktadır. Maniheist Uygurların dilidir.
Eski Türkçede ń palatal sesi (ny şeklinde okunur) Maniheist ve Budist Uygurlarda iki ayrı şekle dönüşmüştür.
anıg∼ayıg bunun bir örneğidir. Maniheist Uygurlar n lehçesini kullanırken, Budist Uygurlar y lehçesini kullanmışlardır. Buradaki tek kriter n-y ayrımı değildir ancak n-y lehçelerini ayıran en büyük fark bu olduğu için lehçe isimleri buna göre belirlenmiştir.
Bu sitedeki yazı, görsel ve diğer tüm materyaller telif hakkı kapsamında olup 
lisansı ile korunmaktadır. TürkDili.org internet sitesi yönetiminin yazılı izni olmadan materyallerin tamamının veya bir kısmının kopyalanması, dağıtılması, başka mecralarda yayımlanması suç teşkil eder.
